Міхась Даніленка

Прозаик, поэт, публицист.

Нарадзіўся Міхаіл Пятровіч Даніленка 28 кастрычніка 1922 года ў вёсцы Ястрабка ў сялянскай сям’і. Калі будучаму пісьменніку споўнілася тры гады, бацькі пераехалі на новае месца жыхарства ў пасёлак Бодры.

Пасля заканчэння Баршчоўскай сямігодкі (1938г), вучыўся ў Рэчыцкім педвучылішчы, дзе далучыўся да мастацкага слова і ўпершыню быў апублікован ў мясцовай газеце «Зара камуны». Нейкі час працаваў на фанернай фабрыцы.  

У 1941 годзе  быў прызваны ў Чырвоную Армію, прайшоў кароткую вучобу ў запасным палку ў Казахстане. Ваяваў на Паўднёва-Заходнім фронце, на Харкаўскім напрамку.

У 1942 годзе быў кантужаны, трапіў у палон, быў у канцлагерах у Аўстрыі, адкуль уцёк,  з 1944 года – у дзеючай арміі.

У 1945 годзе вярнуўся ў родныя мясціны, працаваў у Казярожскай сямігадовай школе Лоеўскага раёна і Ясеньскай сярэдняй школы Асіповіцкага раёна.  Завочна ў 1952 годзе скончыў Гомельскі педагагічны інстытут.

З 1953 па 1982 год з’яўляўся супрацоўнікам абласной газеты «Гомельская праўда».

Узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны II ступені і медалямі. Адзначаны дзвюма граматамі ВС БССР. Выдатнік друку.

Жыў у Гомелі. Памёр 24.02.2019 г.

Дэбютаваў апавяданнем у 1940.

Пачаў друкавацца ў 1944 г. У сваёй творчасці абапіраўся на ўласны жыццёвы вопыт і шматгадовую журналісцкую практыку. Найбольш атрымоўваліся пісьменніку творы, прысвечаныя роднай Лоеўшчыне, сваім землякам, іх нялёгкай працы, вернасці сваёй справе, зямлі.

Міхаіл Пятровіч-аўтар 15 кніг, і ўсе яны напісаныя сэрцам.

 Аўтар зборнікаў аповесцей і апавяданняў «Мая песня» (1952), «Майская навальніца» (1959), «Наваселле» (апавяданні і нарысы, 1964), «Наш дом» (1971), «Запаветны акіян» (1972), «Маці Мар’я» (1976), «Журлівіца» (1980), «Родная зямля» (1982); кніг прозы для дзяцей «Вернасць слову» (1956), «Зачараваны гарлачык» (1961), «На вуліцы Сонечнай» (1963), «Ключы бабулі Зімы» (1986).

Пісаў таксама вершы. Многія кнігі пісьменніка ў савецкі перыяд выдаваліся тысячнымі накладамі. «Запаветны акіян», «Маці Мар’я» выйшлі на рускай мове ў Маскве.

У апошні час Міхаіл Пятровіч адсылаў у «Гомельскую праўду»свае апавяданні-вобразкі з маленькай кватэры ў Любенскім мікрараёне. Здаецца сваёй замалёўкай «шчасьце так не даецца» пісьменнік як бы пакінуў запавет нашчадкам: шчасце куецца толькі ўласнай працай.

На кніжнай паліцы

Даніленка М. Дзве зоркі: аповесці, апавяданні, маленькія гісторыі / Міхась Даніленка. –Мінск : Мастацкая літаратура, 1993. – 204, [2] с.;

«…Цёмная асенняя ноч распасцерла над сцюдзёнай зямлёй свае невідочныя крылы. І нікому ў гэтым вялікім свеце не было справы ні да мяне, простага вясковага настаўніка, ні да няшчаснага Галдобіна, які трапіў у нерат – ні ўзад ні ўперад…»

Гэта радкі з новай аповесці М. Даніленка «Цёмная ноч». Шмат у чым аўтабіяграфіячная, яна ўваскрашае цяжкі пасляваенны год сталіншчыны, расказвае аб няпростым жыццёвым лёсе яе галоўнага героя. Пра перажытае і набалелае – і астатнія творы гэтай сумленнай, праўдзівай кніжкі.
Даніленка М. Журлівіца: аповесці, апавяданні, маленькія былі / Міхась Даніленка. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1980. – 189, [2] с.

Вядомы беларускі празаік і ў новай кнізе застаўся верны сваёй тэме – паказу чалавечай дабраты, нялёгкага, падчас трагічнага лёсу людзей, іх стойкасці, гераізму.

«Ля Дняпра, у другім эшалоне» — аповесць пра тых, хто паслаў сваіх блізкіх, родных абараняць Радзіму і чакае іх з перамогайДругая – «Журлівіца» — на сучасную тэму, у ёй гаворыцца аб маральнай чысціні, абавязку сапраўднага савецкага чалавека. Апавяданні – пра сённяшні дзень людзей горада і вёскі, іх штодзённых клопатах, нягодах і радасцях.
Даніленка М. Запаветны акіян: аповесць і апавяданні / Міхась Даніленка. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1972. – 244, [2] с.

Аповесць «Альпы», якая ўключана ў кнігу, расказвае пра суровыя дні вайны, калі ў выніку цяжкіх і складаных абставін група савецкіх людзей трапляе ў няволю і аказваецца ў далёкай Аўстрыі. Але і там яны змагаюцца з ворагам, робяць усё магчымае, каб наблізіць светлы Дзень Перамогі. У апавяданнях ставіцца пытанне аб месцы чалавека ў нашым грамадстве, яго маральнай адказнасці перад будучым, перад сваімі дзецьмі.
Даніленка М. Ключы бабулі Зімы: апавяданні: Для дашк. узросту / Маст. Г. Грубіна. – Мінск : Юнацтва, 1986. – 32с.

Аўтар жыва і цікава апісвае розныя падзеі з жыцця дзяцей. Пра дружбу і ўзаемадапамогу, павагу да старэйшых, беражлівыя адносіны да прыроды, любоў да працы гаворыцца ў гэтай                                              кнізе.
Даніленка М. Майская навальніца:  апавяданні. – Мінск: Белдзяржвыд. Рэд.маст.літ., 1959. – 116с.

Змест: «Па дарозе ў Вільнюс»,  «Майская навальніца», «Урокі жыцця», «Родная земля», «Ларыса», «Цудоўны почырк», «Астры», «У сваю сям’ю», «Маякі», «Эдэльвейс».
Даніленка М. Маці Мар’я: аповесці і апавяданні / Міхась Даніленка. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1976. – 158, [2] с.

Аповесці і апавяданні Міхася Даніленкі населены добрымі і цікавымі людзьмі. Іх прызванне – сеяць хлеб, упрыгожваць родную зямлю працаю, рабіць усё, каб людзі не ведалі гора.
Даніленка М. Наваселле: апавяданні і нарысы. – Мінск : Беларусь, 1964. – 78с.

Тэматыка апавяданняў і нарысаў, уключаных у зборнік, самая разнастайная. Пісьменнік з вялікай цеплынёй піша аб нашых сучасніках – моладзі, аб людзях калгаснай вёскі, аб іх працоўных подзвігах. У сваіх творах ён раскрывае душэўную прыгажосць і высокае маральнае аблічча савецкага чалавека. Героі твораў М. Даніленкі – гэта людзі, якія шукаюць сваё месца ў жыцці, жывуць працай і знаходзяць у ёй вялікае шчасце.
Даніленка М. Наш дом: аповесць і апавяданні / Міхась Даніленка. – Мінск : Беларусь, 1971. — 132, [2] с.

Аповесць «Наш дом», якой адкрываецца зборнік, расказвае пра жыхароў аднаго дома, людзей разнастайных прафесій, схільнасцей, характараў. Апавяданні – таксама пра нашых сучаснікаў,                                           простых, сціплых савецкіх людзей.
Даніленка М. Родная зямля: аповесці і апавяданні / Міхась Даніленка. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1982. – 382, [1] с., [1] л. партр.

У аднатомнік уключаны творы, якія друкаваліся ў кнігах «Запаветны акіян», «Маці Мар’я», «Журлівіца».Аповесці «Альпы», «Ля Дняпра ў другім эшалоне» і многія апавяданні ўваскрашаюць падзеі Вялікай Айчыннай вайны. Аповесці «Апанаска Лугавы», «Алёшка», «Журлівіца» і асобныя апавяданні раскрываюць багаты ўнутраны свет нашага сучасніка.
Даніленка М. Як дажджы памірыліся: апавяданні, казкі: кніга для дзяцей малодшага школьнага ўзросту / Міхась Даніленка. – Мінск : Народная асвета, 2013. – 54, [1] с.

У кнізе аднаго са старэйшых беларускіх пісьменнікаў Міхася Даніленкі распавядаецца пра жыццё сучасных хлопчыкаў і дзяўчынак, іх гульні і забавы, клопаты і перажыванні. У многіх гісторыях, апісаных аўтарам, юныя чытачы пазнаюць і сябе, бо героі кнігі “Як дажджы памірыліся” жывуць не дзесьці далёка, а побач з імі.
На русском языке
Даниленко, М. Заветный океан: повести и рассказы / Михась Даниленко. –  Москва : Советский писатель, 1975. — 301, [1] с.

Белорусский писатель М. Даниленко за последние годы издал на родном языке три сборника повестей и рассказов: «Новоселье», «Наш дом», «Заветный океан».«Заветный океан» — первая книга Михаила Даниленко, переведенная на русский язык. Тематический диапазон писателя разнообразен. В сборнике есть произведения о партизанской борьбе в Белоруссии в годы Великой Отечественной войны и о сопротивлении узников гитлеровского концлагеря в Австрии. Многие рассказы более современны; герои их — рабочие, колхозники, учителя.